W przyszłym miesiącu swoją premierę będzie miała najnowsza odsłona przygód Ratcheta. Rift Apart, bo taki podtytuł nosi nadchodząca gra, kontynuuję wątki zapoczątkowane blisko 20 lat temu. Z tego powodu wypadałoby odświeżyć sobie pamięć i zapoznać się ponownie z najważniejszymi wydarzeniami i postaciami, które pojawiły się w uniwersum lombaxów.

---

Kanon

---

Wbrew powszechnej opinii Ratchet & Clank: Rift Apart nie jest kontynuacją gry Ratchet & Clank (2016) z PS4. Produkcja z 2016 roku była wzorowana na kinowym filmie i jest bardzo luźno oparta na pierwszej odsłonie cyklu z 2002 roku. Historia w nim zawarta zostaje opowiedziana z perspektywy Kapitana Qwarka, a kto zapoznał się chociaż w minimalnym stopniu z serią, ten wie, że Qwark w żadnym razie nie jest wiarygodnym źródłem informacji. Opowieść w głównej mierze jest przekłamana i zaprzecza wydarzeniom z pierwowzoru – R&C 2016 nie jest więc kanoniczy. Wydarzenia z Rift Apart są poprzedzone przez grę Ratchet & Clank: Into The Nexus z PlayStation 3. Co za tym idzie w czerwcu poznamy bezpośrednią kontynuacje podserii Ratchet & Clank Future, na którą składają się wszystkie odsłony debiutujące na konsoli PlayStation 3. Insomniac Games rozdrabniając markę na drobne porządnie skomplikowało odnalezienie się w serii przez osoby całkowicie niezaznajomione z przygodami Ratcheta. Dlatego postanowiłem stworzyć tekst przypominający najważniejsze wydarzenia z poszczególnych gier z serii, aby mniej więcej ułożyć sobie w głowie zarys perypetii koto-podobnego lombaxa. Z racji tego poniższy artykuł zawiera spoilery z każdego Ratcheta pojawiającego się na PlayStation 2. Przed wrzuceniem się w wir kosmicznych wydarzeń warto rzucić okiem na oś czasu uwzględniająca wszystkie powiązane ze sobą gry, zarówno główne, duże tytuły, jak i spin-offy:

---

Część I – Era PlayStation 2

---

Ratchet & Clank (2002)

---

Tytułowego bohatera, Ratcheta poznajemy w roku 5354 na planecie Veldin, gdzie kończy ostatnie szlify przy budowie swojego statku kosmicznego. Ratchet jest lombaxem, przedstawicielem humanoidalnej, kotowatej rasy inżynierów. W tym momencie historii o samych lombaxach wiadomo tyle co nic, ich dziedzictwo zostanie bowiem poruszone dopiero w odsłonach z dopiskiem Future. Aby zakończyć pracę nad statkiem, lombax potrzebuje ostatniej części – układu zapłonowego. W tym samym czasie, w którym bohater zmaga się ze swoimi inżynieryjnymi rozterkami, z taśm fabryki Drek Industries schodzi Infobot wyprodukowany przypadkowo przez maszynowy błąd. Robot o nazwie kodowej B5429671 odkrywa złowieszczy plan prezesa Drake Industries. Alonzo Drek zakłada całkowite zniszczenie planet znajdujących się w galaktyce Solana i zbudowanie z ich szczątków zupełnie nowego ciała niebieskiego. Głównym celem Dreka jest zostanie samozwańczym dyktatorem planety stworzonej ze szczątków połowy galaktyki. B5429671 ucieka z fabryki z nowo nabytą wiedzą, rozbijając się na Veldin, w skutek katastrofy robot zostaje uśpiony i w takim stanie odnajduje go Ratchet.

Ratchet i Clank

Po powrocie do garaży, nasz protagonista kontynuuje pracę nad statkiem, kiedy robot nagle się przebudza i wyjawia plan zniszczenia galaktyki przez Dreka. Bohaterowie postanawiają skontaktować się z Kapitanem Qwarkiem, największym bohaterem po tej stronie mgławicy, licząc na jego pomoc w powstrzymaniu Drek Industries. Tak oto zaczyna się wielka przygoda tytułowych bohaterów, podczas której odwiedzą kilkanaście planet,aby w końcu spotkać Kapitana Qwarka i poznać jego prawdziwe zamiary. Zdobył swoją intergalaktyczną sławę poprzez różnego rodzaju przekręty, w rzeczywistości jest całkowitą odwrotnością superbohatera. Ze świecą szukać większego tchórza od Qwarka. Drek zaproponował Kapitanowi wysoką pozycję w hierarchii na swojej planecie, na co Kapitan bez mrugnięcia okiem przystał. I koniec końców doprowadziło to do konfrontacji między Ratchetem i Qwarkiem. „Superbohater” próbując ratować swoje przyszłe stanowisko postanowił wyeliminować zagrożenie ze strony lombaxa.

Ratchet od początku był sceptyczny co do planu Clanka i ratowania własnoręcznie całej galaktyki. Jednak czara goryczy przelała się w momencie, kiedy poznają „matkę” robota, maszynę produkująca infoboty. Otrzymują od niej informację, według której Drek zamierza zniszczyć rodzinną planetę Ratcheta, Veldin. Dopiero w momencie kiedy problem zaczyna być bardziej osobisty, lombax postanawia powstrzymać prezesa. Między bohaterami a Drekiem dochodzi do finalnej konfrontacji w której niszczą Drek Industries, wieńcząc tym samym swoją podróż. Ratchet i Clank zostali bohaterami, powstrzymali zagładę systemu gwiezdnego, natomiast Qwark skończył jako telemarketer i pod pseudonimem Steve McQwark próbuje teraz sprzedać wynalazek własnego autorstwa zwany Personal Hygenator.

Drek i Kapitan Qwark

Podtytuły z podtekstami Przygody Ratcheta zasłynęły między innymi z rubasznego humoru. Pomimo faktu, że gry skierowane były głównie do młodszego pokolenia, każda część zawierała w sobie mnóstwo gagów nieprzeznaczonych dla dzieci. Nawet w podtytułach większość odsłon wydanych w Ameryce (w EU podtytuły zostały zmienione) znajdują się dwuznaczne określenia. Najbardziej oczywistym jest Size Matters, bezpośrednio oznajmiające, że rozmiar ma znaczenie. Going Commando to bieganie bez bielizny. Full Frontal Assault w slangu oznacza obnażenie przed kimś swoich genitaliów. Quest for Booty jest tak oczywiste, że nawet nie będę go tłumaczył. Insomniac Games chciało przemycić jeszcze bardziej ekstremalne podtytuły, jednak Sony blokowało te pomysły. Pierwotne nazwy kooperacyjnej odsłony All 4 One to 4Play (nawiązanie do gry wstępnej) oraz Bros before Foes (parafraza Bros before hoes), natomiast nazwa kodowa A Crack in Time to Clock-Blockers (od Cockblockers).

---

Ratchet & Clank 2: Going Commando (2003)

---

Po wydarzeniach z pierwszej części duet zostaje zrekrutowany przez Abercrombie Fizzwidgeta, założyciela firmy Megacorp, . Jego korporacja zaopatruje całą galaktykę w technologie i bronie – w Solanie taką funkcję pełnił Gagetron. Mgławica Bogon została zdominowana przez Megacorp, które całkowicie wyparło Gadetron z tych terenów, stając się monopolistą. Oprócz technologii, korpo posiada także pokaźnych rozmiarów armię komandosów, do której został zaciągnięty Ratchet. Firma potrzebowała pomocy w odnalezieniu ukradzionego Protopeta, czyli bio-eksperymentu w postaci słodkiej, niebieskiej, futrzanej kulki. Clank nie był zachwycony pomysłem wdawania się w walkę po raz kolejny.

Został oddelegowany do apartamentu na planecie Endako, gdzie mógł spokojnie przeczekać aż lombax rozwiąże problem. Tym samym bohaterowie na początku historii zostali rozdzieleni, Ratchet podąża śladem złodzieja, natomiast jego współtowarzysz wygodnie wyleguje się w królewskim apartamencie. Ponieważ Ratchet nie odpuszcza pościgu za rabusiem Protopeta, ten zostaje zmuszony do porwania Clanka. Lombax idąc na ratunek przyjacielowi w końcu przekonuje go do wspólnego uporania się z zagrożeniem. Duet ponownie uformował drużynę i dogonił złoczyńcę, odzyskując broń.

Od lewej: Angela Cross, Fizzwidget oraz Protopet

Po skontaktowaniu się z Fizzwidgetem umówili się na oddanie zguby na pustyni odległej planety. Założyciel Megacorp „przypadkowo” wylądował centralnie na statku bohaterów, doszczętnie go niszcząc, by później zaoferować im podwózkę swoim transportowcem. Pod pretekstem włączenia radia ponownie „przypadkowo” katapultował bohaterów z ich siedzeń, zostawiając na pastwę losu po środku nieprzyjaznej pustyni, gdzie ponownie zostali skonfrontowani ze złodziejem. Tym razem jednak poznają jego, a właściwie jej tożsamość. Domniemanym złoczyńcą jest Angela Cross, przedstawicielka rasy lombaxów oraz była pracownica Megacorp. Angela uzmysławia bohaterom, że Protopet to tak naprawdę broń biologiczna, która ma posłużyć do zniszczenia galaktyki. Nie rozumiejąc prawdziwych pobudek Fizzwidgeta (dlaczego monopolista miałby niszczyć własną galaktykę?) cała trójka wyrusza by otrzymać od niego odrobinę wyjaśnień.

Jak się okazuje, Fizzwidget to nie kto inny jak Kapitan Qwark, który po porażce w poprzedniej części był spalony w galaktyce Solana, więc udał się do Bogon, aby po raz kolejny stworzyć sobie wizerunek superbohatera. Plan był dobry, tylko wykonanie kiepskawe. Przed wydarzeniami z gry Qwark porwał Fizzwidgeta i zajął jego miejsce jako CEO Megacorp. Jednak jego plany pokrzyżowała mu Angela już na starcie kradnąc broń z placówki. Postawiony pod ścianą Qwark skontaktował się z Ratchetem i poprosił o pomoc w realizacji swojego planu. Chciał wykorzystać Protopeta jako broń zagrażającą całej mgławicy, i kiedy sytuacja zacznie wymykać się spod kontroli wejdzie on – Qwark – cały na zielono, i obwieści obywatelom Bogon, że jako jedyny jest w stanie powstrzymać inwazję Protopetów niszczących ich miasta.

Kiedy niespełniony heros pojawił się na wizji transmitowanej do wszystkich obywateli wydawało się, że plan został dopięty na ostatni guzik. Helix-o-morph zbudowany przez Angelę Cross pozwalał na zatrzymanie broni biologicznej, jednak Qwark do urządzenia włożył baterie na odwrót , przez co zamiast powstrzymać zagładę tylko ją spotęgował (na co komu logika w fikcji?). Ostatnim przeciwnikiem Ratcheta został zmutowany Protopet, po którego pokonaniu lombax po raz kolejny uratował galaktykę. Po zakończonych walkach Ratchet i Angela postanowili trzymać się razem, Clank znalazł swoją miłość w postaci żeńskiej wersji Infobota, a Qwark został manekinem testowym dla nowych broni Megacorp.

---

Ratchet & Clank 3: Up Your Arsenal (2004)

---

Od pokonania Protopeta minęło sporo czasu. Ratchet i Clank zadomowili się w mieście Metropolis na planecie Kerwan, gdzie ten drugi został gwiazdą serialu o tytule Secret Agent Clank, dzięki czemu zyskał uznanie opinii publicznej, w przeciwieństwie do swojego kompana ratującego dwie galaktyki. Oglądając najnowszy odcinek Agenta Clanka dowiadują się z wiadomości, że ich dom – Veldin w galaktyce Solana – został zaatakowany przez armię Dr. Nefariousa. Pośpieszyli na ratunek swojej planecie, a po odparciu najazdu uzyskali informację od Prezydenta Phyronix o działaniach nowego antagonisty. Dr. Nefarious jest robotem, który za cel życia postawił sobie zniszczenie wszystkich organicznych form życia. Według jego wizji roboty mają przejąć władzę absolutną nad wszechświatem. Phyronix wysyła więc bohaterów z misją odnalezienia zaginionego Kapitana Qwarka, bowiem były nemesis jako jedyna osoba przeżyła poprzednie starcie z Nefariousem (ciekawe dlaczego…).

Kapitan Qwark kontra Dr. Nefarious Nefarious nie był od początku robotem. Jego nienawiść do organicznych ras została zapoczątkowana jeszcze w szkole, gdzie uczęszczał wraz z Kapitanem Qwarkiem, który z kolei był jego oprawcą. Trzy razy większy Qwark dzień w dzień gnębił psychicznie i fizycznie Nefariousa. W końcu czara goryczy się przelała, doktor stworzył biologiczną broń zwaną amoeboidami i zaatakował miasto Blackwater. Qwark został wezwany przez Prezydenta Galaktyki do uporania się z problemem. Pokłosiem walki Kapitana z szalonym doktorem była domniemana śmierć Nefariousa, który został zmielony przez maszynę znajdującą się w jego bazie. Nikt nie przypuszczał, że zamiast zginąć, zostanie przemieniony w robota i poprzysięgnie zemstę za doznane krzywdy na wszystkich żyjących stworzeniach, czego efekty możemy zaobserwować lata później podczas wydarzeń z Ratchet & Clank 3: Up Your Arsenal.

Ratchet znajduje Kapitana na bagnistej planecie Florana, jednak pseudo-bohater stracił zmysły i nabawił się amnezji, najprawdopodobniej wskutek tortur doznanych podczas testów broni firmy Megacorp. Bohaterowie zabierają ze sobą niewydarzoną sierotę na statek córki Phyronixa, gdzie przywracają mu pamięć puszczając jedną z wizualnych nowelek przedstawiających boje Kapitana Qwarka. Kiedy Prezydent Galaktyki otrzymuje informację o zadowalającym stanie mentalnym Qwarka, mianuje go dowódcą armii podczas walki z Dr. Nefariousem. Kapitan formuje specjalną grupę uderzeniową Q-Force, w której skład wchodzą poboczne postacie z poprzednich części oraz Ratchet.

Zadaniem Q-Force będzie odwalenie (a jakże) czarnej roboty za niego. Raz za razem lombax zostaje wysyłany na kuriozalne misje samobójcze mające za zadanie pokrzyżować plany Nefariousa. Informacje o miejscu pobytu doktora posiadała Courtney Gears, kobieta-robot, jednak nie miała zamiaru zdradzić kluczowych dla Q-Force informacji. Clank zaoferował jej udział w najnowszym odcinku Secret Agent Clank, na co przystała. Po dokrętkach na planie filmowym, Clank został porwany przez Courtney i przetransportowany do Nefarious, gdzie postawiono go przed ultimatum – albo pomaga w zniszczeniu organicznych form życia, albo wybiera zdradę swoich mechanicznych pobratymców, tym samym śmierć. Przez cały ten czas Ratchet czekał na przyjaciela pod jego przyczepą na planie filmowym, a kiedy Clank w końcu wrócił, bez wspominania o porwaniu podzielił się informacją o położeniu kryjówki Nefariousa na Lewiatanie, po czym jego oczy zmieniły kolor na czerwony, sugerując zbliżający się zwrot akcji.

Dr. Nefarious 

Na pokład Leviathana bohaterowie wybrali się razem z Kapitanem Qwarkiem. Po dotarciu na mostek kapitana Nefarious tłumaczy zastawioną przez niego zasadzkę – robot umyślnie miał sprowadzić Ratcheta i Qwarka na Leviathana, który tak naprawdę jest ogromną bombą. Bohaterowie zdążyli uciec ze statku przed detonacją, lecz Qwark został z tyłu ponieważ “zauważył coś ciekawego”, przez co zginął w wybuchu. Po ceremonii pogrzebu Kapitana bohaterowie udali się z powrotem do Metropolis, atakowanego przez wrogą armię oraz Biobliterator, maszynę zamieniającą żywe organizmy w roboty. Na miejscu wychodzi na jaw, że prawdziwy Clank nadal pozostaje uwięziony przez doktora, a robot podróżujący do tej pory z Ratchetem to tak naprawdę wrogi falsyfikat o imieniu Klunk.

Po batalii lombax odbija w końcu swojego przyjaciela i razem udają się do wraku Leviathana, skąd wyciągają dysk zawierający plan szalonego doktora oraz wiadomość od Qwarka sugerującą, że upozorował własną śmierć ze strachu przed dalszą walką na pierwszym froncie. Bohaterowie rozszyfrowali w końcu dysk z planem Biobliteratora, dzięki czemu mogli skonfrontować się z Dr. Nefariousem, zanim ten zniszczy rodzinną planetę Ratcheta. W ostatnich chwilach pojedynku wydawało się, że Ratchet przegra, jednak na ratunek przybył Kapitan Qwark, co przechyliło szalę zwycięstwa na stronę lombaxa. Biobliterator rozpoczął odliczanie do autodestrukcji, zmuszając Nefariousa do rozpaczliwego ratowania swojego życia poprzez teleportację na losową asteroidę zawieszoną w kosmicznej próżni. Protagoniści po raz kolejny uratowali swoją galaktykę, chociaż tym razem nie wyeliminowali ostatecznie zagrożenia ze strony złoczyńcy, bowiem prędzej czy później powróci, aby się zemścić.

Secret Agent Clank (2008) Na PSP została wydana poboczna odsłona serii zatytułowana Secret Agent Clank. Z perspektywy tematyki tekstu nie ma sensu zbytnio się nad nią rozwodzić, ponieważ nie dodaje nic do historii, a nawet jej zaprzecza, jednak studio Insomniac Games potwierdziło, że gra rzeczywiście jest kanoniczna, pomimo zamieszania jakie wprowadziła. SAC to jeden z odcinków serialu przedstawionego w Ratchet & Clank 3, w którym Clank gra główną rolę. W Ratchet & Clank: Tools of Destruction pojawiło się nawiązanie do zbliżającej się telewizyjnej emisji Secret Agent Clank, co jest jedynym wytłumaczeniem kanoniczności tejże gry.

---

Ratchet: Deadlocked (2005)

---

Tym razem mamy do czynienia ze znacznie mniejszą odsłoną serii. Deadlocked (bądź Gladiator, zależnie od regionu) nie ma większego przełożenia na główne wydarzenia, lecz mimo tego uznałem, że pokrótce streszczę także poboczne historie z życiorysu Ratcheta.

Po wydarzeniach z Up Your Arsenal bohaterowie zostali na statku Sashy, córki Prezydenta Phyronixa. Kosmiczny pojazd najechali bandyci, którzy porwali Ratcheta zmuszając go do walki na śmierć i życie w nielegalnych zawodach DreadZone. Pomysłodawcą krwawego teleturnieju jest Gleeman Vox, główny antagonista tej odsłony. Lombax przechodził niczym burza kolejne potyczki, zaskarbiając sobie uznanie widowni, co nie spodobało się Voxowi. Ten bał się, że jak tak dalej pójdzie, to Ratchet wygra z niepokonanym championem zawodów – Acem Hardlight.

W międzyczasie Clank starał się znaleźć sposób na wydostanie ubezwłasnowolnionego przyjaciela. Protagonista dotarł do końca DreadZone, upokarzając tym samym Ace’a. Vox zaoferował Ratchetowi posadę nowego czempiona zawodów, a kiedy ten odmówił został zesłany do walki w najtrudniejszym wyzwaniu w swoim życiu, z którego i tym razem udało mu się ujść cało. Po powrocie dowiedział się, że Clank znalazł wyjście z areny, jednak nadal pozostawała kwestia Voxa. Lombax nie miał zamiaru darować próby wysadzenia całego obiektu wraz ze znajdującymi się w środku cywilami. Po pokonaniu Voxa po raz kolejny duet został obwieszony bohaterami. Końcowa scena zapowiadała powrót Dr. Nefariousa, nadal dryfującego na asteroidzie po przestrzeni kosmosu.

Ratchet kontra Gleeman Vox

---

Ratchet & Clank: Size Matters (2007)

---

Size Matters to pierwsza gra stworzona przez zewnętrzne studio. Nad tą odsłoną pieczę sprawowało High Impact Games, nie zaś Insomniac Games. Wśród fanów przez lata przewijały się dyskusje na temat kanoniczności produkcji stworzonych przez High Impact (Size Matters oraz Secret Agent Clank). Dopiero w 2017 roku na oficjalnym Twitterze Insomniac pojawiło się długo wyczekiwane potwierdzenie – obie gry są kanoniczne. Secret Agent Clank omówiłem w tabeli powyżej, teraz przyszedł czas na Size Matters, które rzuca więcej światła między innymi na przeszłość Qwarka.

Bohaterowie po kilkukrotnym uratowaniu wszechświata w końcu udali się na zasłużony odpoczynek. Spędzali wakacje na tropikalnej planecie Pokitaru, aż w pewnym momencie zaczepiła ich młoda dziewczyna. Luna potrzebowała pomocy w przygotowaniu szkolnego referatu na temat super bohaterów. Ratchet zgodził się pomóc ,prezentując swoje możliwości, a w międzyczasie Luna została porwana przez roboty. Próby uratowania dziewczyny spaliły na panewce – została uprowadzona z Pokitaru. Jedyną poszlaką jaką roboty za sobą zostawiły był artefakt technomitów. Technomici z uwagi na ich mikroskopijny rozmiar są powszechnie obwieszczeni legendą – jako że nie można ich dostrzec, większość mieszkańców Solany nie wierzy w ich istnienie.

Ratchet i Clank udają się na pomoc Lunie, podążając za koordynatami znajdującymi się w artefakcie. Lądując w miejscu docelowym na planecie Ryllus odkrywają, że Kapitan Qwark podróżował z nimi na gapę. Po krótkiej rozmowie odkrywają prawdziwe intencje Kapitana. Intergalaktyczny głupek tym razem postanowił odnaleźć swoich rodziców, używając do tego drzewa genealogicznego znalezionego na podejrzanie wyglądającej stronie internetowej. Podążając tropem artefaktu technomitów bohaterowie trafiają do fabryki na Kalidonie, próbując ratować dziewczynę. Nie mieli jednak powodów do świętowania, bowiem Luna okazała się kolejnym zdrajcą postawionym na ich drodze. Ratchet zostaje przetransportowany do medycznej placówki, gdzie miał zostać poddany badaniom, a Clank porzucony na Metalis – planecie spowitej III Zrobotyzowaną Wojną.

Otto Destruct

Clankowi udało się uciec z Metalis i namierzył placówkę medyczną, która przetrzymywała lombaxa, po czym uratował swojego przyjaciela. Duet postanowił zniszczyć całą bazę, a po dopięciu swego dowiedzieli się, że Luna jest robotem sterowanym przez władcę technomatów, i jej jedynym zadaniem jest zwabienie Ratcheta w pułapkę, co udało się idealnie. Głównym założeniem technomity – Otto Destructa – było pobranie DNA lombaxa, przy pomocy którego stworzyłby armię klonów. Klony Ratcheta miałyby natomiast, w połączeniu z maszyną Otto, wykraść moc mózgów wszystkich inteligentnych form życia w galaktyce, transportując ją bezpośrednio do głowy Otto Destructa i czyniąc z niego najinteligentniejszą jednostkę we wszechświecie. Podczas monologu złoczyńcy na scenę wchodzi Qwark święcie przekonany, że Otto jest jego ojcem. Nic bardziej mylnego, bo po pokonaniu technomity zjawił się Skrunch – małpa z planety Florana, najlepszy przyjaciel Qwarka od kiedy postradał zmysły między drugą i trzecią odsłoną – ze zdjęciem prawdziwych rodziców Kapitana. Wyszło na jaw, że jego rodzina zginęła wskutek awarii maszyny zbudowanej przez technomitów. W ramach zemsty super bohater użył na Otto jego własnego wynalazku, gdyż pierwotnie chciał przekazać sobie cały intelekt technomitów, jednak sprawy się skomplikowały i przeniósł mózg Skruncha do ciała Destructa, tworząc z niego warzywo.

---

Pierwsza trylogia przygód Ratcheta i Clanka oraz jej poboczne historie nie są niczym odkrywczym pod względem fabularnym. Gry mają raczej proste scenariusze, przeplatane rozwijaniem relacji między głównymi bohaterami i wprowadzaniem nowych, ważnych w późniejszych wydarzeniach postaci. W tamtych czasach były to przede wszystkim świetne platformówki, z dobrymi podwalinami na konkretne uniwersum. Dopiero w odsłonach na PlayStation 3 seria ruszyła z fabularnego kopyta, o czym przekonacie się w drugiej części artykułu.